پنجشنبه، آذر ۰۷، ۱۳۸۷

نرخ تورم در جمهوری اسلامی تا به کجا خواهد رفت؟

نرخ تورم در جمهوری اسلامی تا به کجا خواهد رفت؟
پنجشنبه 7 آذر 1387
جمشيد اسدی
Assadi3000@yahoo.com
تورم از مهم ترین شاخص های اقتصادی و نشانگر سطح قيمت کالاهای مورد نياز مردم است. افزایش آن، يعنی گرانی کالا و خدمات مصرفی و کاهش قدرت خرید و سطح زندگی مردم.
تورم در جمهوری اسلامی با دولت نهم آغاز نشد. از همان آغاز به علت دشمنی با ابتکار آزاد و کارآفرينی، توليد سقوط کرد و ناچار نرخ تورم بالا رفت. به طور مثال از سال 1379 تا 1383، يک سال پيش از رياست جمهوری محمود احمدی نژاد، تورم به طور متوسط دست کم در حدود ۱۴ درصد بوده است. اما پس از زمامداری رئيس جمهور دوره نهم، رشد تورم به شدت سرعت گرفت، به طوری که بنا بر منابع دولتی، تورم طی سال های 1385 و 1386 به 18 درصد و سپس 23 در صد و در سال سوم رياست جمهوری محمود احمدی نژاد به 27 در صد رسيد. گرانی و به ويژه خطر افزايش بيش از بيش آن حتی مسئولين محافظه کار نظام را نگران نکرده و به واکنش واداشته است. بنابر برآورد احمد توکلی، نماینده تهران و رئیس مرکز پژوهش های مجلس هشتم، در صورت اجرای برنامه "تحول اقتصادی و نقدی کردن یارانه ها" از سوی دولت احمدی نژاد، نرخ تورم 20 درصدی کنونی به بيش از 50 درصد خواهد رسید (1).
اما از آن جا که افزايش تورم به معنی گرانی و فروکش قدرت خريد و رفاه مردم است، دولت "عدالت و مهرورزی" رئيس جمهور احمدی نژاد تا مدت ها افزايش نرخ تورم را، با وجود اظهار نگرانی مقامات بلند پايه و نهادهای رسمی خود نظام نمی پذيرفت. بعد هم که پذيرفت، آمارهايی ارائه کرد که با آمار ديگر نهادهای کشور نمی خواند و تازه هيچ يک از اين ها بازتاب واقعی گريبان کير مردم نبود. اما به راستی نرخ تورم در ايران چيست؟
بانک مرکزي ايران نرخ تورم در سال 1385 را 6/13 درصد اعلام کرد. ده روز پيش از آن مرکز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي، نرخ تورم را 4/22 درصد برآورد کرده بود که تقريبا 9 درصد بيشتر از برآورد بانک مرکزي بود (2). حدود يک سال بعد، در پایان دی ماه 1386، بانک مرکزی نرخ تورم سالانه را 17.5 درصد اعلام کرد (3)، مرکز پژوهش هاي مجلس اما، آن را دست کم در حدود 5/23 درصد دانست (4) و حتی احتمال داد که با توجه به وضع موجود تا پايان همان سال 1386 نرخ تورم به 30 درصد برسد (5).
تحول قيمت ها و تورم در ايران
تازه به گمان بسياری، نرخ واقعی تورم بسیار بیشتر از اين هاست، چرا که بهای برخی اقلام تاثیر گذار بر سطح قیمت ها، مانند قیمت مسکن که معمولا رشد سرسام آوری دارد در محاسبه نرخ تورم از سوی بانک مرکزی جایی ندارد و بسیاری از اقلام دیگر نیز با قیمت های واقعی بازار محاسبه نمی شوند(6). مثلا نرخ تورم و گرانی مواد غذايی، حتی بنا بر نشريات رسمی خود کشور، به شکل سرسام آوری در دوره زمامداری رئيس جمهور احمدی نژاد افزايش يافت. در تابستان 1387، قيمت مواد خوراکی در تير، مرداد و شهريور نسبت به سه ماه مشابه سال پيش از آن به ترتيب 98\28، 08\40 و 46\48 درصد افزايش يافت. سپس در پائيز همان سال، مصادف با سپتامبر 2008 تقويم فرنگی، بهای سبدی متشکل از مواد خوراکی رايج چون گوشت، حبوبات، برنج، شکر، ميوه و محصولات شيری 50 درصد افزايش يافت (7).
وضعيت تورم در کشور از متوسط نرخ تورم در خاورميانه و حتی از کشورهای همتا چون مصر و ترکيه هم بدتر است:
مقايسه تورم کالاهای مصرفی در ايران و در چند کشور ديگر
(درصد تحول در سال)
بايد توجه داشت که جدول بالا بر پايه اسناد منتشر شده از سوی صندوق بين المللی پول است که آمار خود را بر مبنای آمار رسمی کشورها تنظيم می کند.
برای توجيه تورم و گرانی در کشور، برخی از مقامات دولتی گفته اند که گرانی نفت در بازارهای جهانی و گرانی کالاهای وارداتی عامل افزایش قیمت کالاها در بازار داخلی و بالا رفتن نرخ تورم بوده است. اما برای پی بردن به نادرستی اين گفته ها، کافی است که نرخ تورم دست کم 28 درصدی ايران را با نرخ تورم 9\2 درصدی فرانسه يا 4\4 درصدی آمريکا در سال 2008 مقايسه کنيم. اين کجا و آن کجا؟
شوربختانه دورنمای پيش رو، اجازه خوش بينی در مورد مهار تورم و گرانی نمی دهد. مثلا بنابر برآوردهای انجام شده در خود کشور در صورت اجرای پرداخت نقدی یارانه‌ها تا سال 88 تورم به 57 درصد خواهد رسید. اين ها همه در حالی است که بر اساس اسناد رسمی خود نظام جمهوری اسلامی، چون برنامه چهارم توسعه، نرخ تورم می بايستی در فاصله سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ در سطح 9\9 درصد مهار می شد.
اما دورنمای پيش رو، سياه تر از آن چيزی است که در سه سال نخست زمامداری محمود احمدی نژاد بر سر ايران رفت. ناشی از کاهش قيمت نفت از حدود 150 دلار برای هر بشکه تا زير 50 دلار در نوامبر 2008، دولت نهم برای تأمين هزينه های خود با مشکلات فراوانی روبرو خواهد شد. اگر برای دررقت از اين مشکل، دولت به انتشار اسکناس اقدام کند، قيمت ها به شکل سرسام آوری افزايش خواهند يافت. در شرايطی که به علت تحريم و عدم موفقيت در جلب سرمايه داخلی و خارجی، توليد پايين تر از توان واقعی کشور است، گذشته از تورم بيکاری باز هم افزايش خواهد يافت.
گرانی در شرايطی بيکاری و تنگدستی، يعنی افزايش خط فقر، اين دورنمای آخرين ماه های زمامداری محمود احمدی نژاد است.
پانوشت:
1. نگرانی از تورم ۵۰ درصدی در ایران، اخبار روزانه بی بی سی فارسی از طریق ایمیل، دوشنبه 24 نوامبر 2008 - 04 آذر 1387
2. نرخ تورم در ايران افزايش يافت، سايت اينترنتی بی بی سی، دوشنبه 23 آوريل 2007 - 03 ارديبهشت 1386.
3. کاوه امیدوار (1386) گرانی در ایران شتاب بیشتری گرفته است، سه شنبه 05 فوريه 2008 - 16 بهمن 1386، سايت اينترنتی فارسی زبان BBC
4. كاظم نصيراف (1386)، ارزيابي سياست‌هاي اقتصادي دولت در راستاي شعار عدالت‌طلبي و مهرورزي: تورم را مهار كنيد، روزنامه اعتماد ملی، 19 دی ماه، کد خبر : 53392. www.roozna.co، بنا بر برآورد مركز پژوهش‌هاي مجلس.
5. كاظم نصيراف (1386)، ارزيابي سياست‌هاي اقتصادي دولت در راستاي شعار عدالت‌طلبي و مهرورزي: تورم را مهار كنيد، روزنامه اعتماد ملی، 19 دی ماه، کد خبر : 53392. www.roozna.co. به تقل از نظر برخي از نمايندگان عنوان شده در نشست مشترك دولت و مجلس.
6. سايت اينترنتی بی بی سی، افزایش قیمت کالا و خدمات در ایران، جمعه 05 سپتامبر 2008 - 15 شهریور 1387، به اسنتاد گزارس بانک مرکزی.
پايگاه خبری آفتاب، گزارشگر : طاهره کاظمی نرخ تورم در سال جاری به ۴ / ۲۶ درصد رسيده است.
7. Egbali A. (2008), Iran ffod prices surge nearly 50% in September, AFP, Yahoo ! News, Sepember 28th.

Published from gooya news {http://news.gooya.com} Copyright © 2004 news.gooya.com All rights reserved for the original source

۵ نظر:

ناشناس گفت...

سلام

خوب اشاره ای کردید. متاسفانه دروغ پشت سر دروغ و نه چیزی دیگر.

ناشناس گفت...

ای دروغگوی مزدور این آقازاده ها پدر مملکت رادر آورده اند

ناشناس گفت...

آقای الکی خوش آیا شما و آن موسوی من منو خبر دارید که همه ایران فقط همین مناطق توسعه یافته نیست آقای احمدی نزاد به فقرایی رسیده اندکه تاکنون از همه مواهب و پیشرفتهای کنونی بی بهره و بی خبر بوده اند مار از پونه بدش میاد شما از عدالت بله تاکنون همه بار بردوش محرومین بوده (که اکنون مورد حمایت مستقیم دولت هستند )اما اکنون که مقداری از این باررا بر دوش شما سرشکن کرده اند دادو قالتان بلند شده است این قیافه بی طرفی به هیچ کدام از شما نمی آید

ناشناس گفت...

يه مشت ارجيف نوشتي

جمشید اسدی گفت...

دوستان گرامی
اگر فکر می کنيد بتوانيم يک گفتگوی متين داشته باشيم من در خدمت شما هستم.
با گرامی داشت