یکشنبه، بهمن ۱۳، ۱۳۸۷

نشستی در انتظار پرواز: گزارش ميزگرد "شبکه فارسی زبان زنان" در دانشگاه هاروارد

نشستی در انتظار پرواز
گزارش ميزگرد "شبکه فارسی زبان زنان" در دانشگاه هاروارد
يک شنبه 24 آذر 1387

جمشيد اسدی
www.AssadiOnline.com

هفته پيش افتخار آن داشتم که از سوی دانشکده کندی دانشگاه هاروارد (Harvard Kennedy School of Government) و به ابتکار "شبکه فارسی زبان زنان" (Persian Gender Network - PGN) برای ميزگردی در مورد اقتصاد زنان و به ويژه اشتغال (Employment)، خويش فرمايی (Self-Employment) و کارآفرينی (Entrepreneurship) ايشان در ايران، افغانستان و تاجيکستان دعوت شوم.
دانشگاه هاروارد که آشنای همه هست. "شبکه فارسی زبان زنان" اما شناخته نيست و جای آن دارد که معرفی و توانش آن دانسته شود. "شبکه" که با ابتکاری زنانه و برای توانمندی اقتصادی زنان به وجود آمد می رود تا به دور از جداسازی های جنسيتی و با همکاری کارشناسان و دست اندرکاران زن و مرد به زنجيره ای برای رشد اقتصاد زنان در سرزمين های فارسی زبان تبديل شود. اين نوشته گزارشی است از تشکيل و برآمدن "شبکه فارسی زبان زنان" و آخرين نشست آن در دانشگاه هاروارد از پنج شنبه 22 تا شنبه 24 ژانويه 2009.

ابتکاری برای اشتغال و کارآفرينی زنان. "شبکه فارسی زبان زنان" (Persian Gender Network - PGN) به ابتکارو نيز با همکاری دو بانو، نادره شاملو، مشاور عالی دفتر اقتصاددان ارشد منطقه خاورميانه و شمال آفريقای بانک جهانی و نيز دکتر ژاله شادی طلب در سال 2004 در تهران آغاز به کار کرد و "مرکز پژوهش های زنان" در دانشگاه تهران به مدت دو سال پذيرای آن شد. با توجه به پشتيبانی بانک جهانی، دايره اصلی فعاليت "شبکه فارسی زبان زنان" اقتصاد توسعه در سه کشور فارسی زبان ايران، افغاتستلن و تاجيکستان بود و هست.
" شبکه فارسی زبان زنان" سازمانی اداری و بوراکراتيک نيست و همچنان که از نامش برمی آيد ساختاری است مبتنی بر شبکه ای باز از دست کارآن زمينه های گوناگون، حلقه های کار به هم پيوسته و سرانجام پير و جوان مشتاق به فعاليت در راستای هدف هايی که شرحشان رفت.
با چنين ساختاری، هدف "شبکه فارسی زبان زنان" جستجوی پاسخ های در خور در باره مسايل اقتصادی زنان و به ويژه يافتن راهکارهای دستيابی و بهره گيری زنان از فرصت های اقتصادی در سه کشور ايران، افغاتستان و تاجيکستان است. برای دست يابی به اين هدف، شيوه کار " شبکه فارسی زبان زنان" مبتنی است بر گرد هم آوردن کارشناسان و دست کاران گوناگون تا با هم انديشی و گفتگو، راه های عملی و شدنی اشتغال و کارآفرينی زنان با توجه به ويژگی های قومی و بومی سنجيده و بررسی شوند.
پس از نشست آغارين در تهران، "شبکه فارسی زبان زنان" نشست های ديگری سه کشور ايران، افغانستان و تاجيکستان و در عين حال با همکاری "مرکز کارآموزی و پژوهشی زنان عرب" (Center for Arab Women Training and Research - CAWTAR)، همآيشی نيز در سال 2006 در کشور تونس برگزار کرد.
در کنار اين نشست ها، دانشگاه تهران کماکان به پشتيبانی خود از "شبکه فارسی زبان زنان" ادامه می دهد و انجمنی نيز در ايران همکار و پيشبرنده هدف های "شبکه" است. گويا حتی وزارت دارايی جمهوری اسلامی نيز با نگاهی مثبت به اين فعاليت ها می نگرد.
با وجود هدف های گسترده و شرکت کنندگان بسيار، "شبکه فارسی زبان زنان" بودجه محدودی در اختيار دارد که تا کنون از 80 تا 90 هزار دلار در نوسان بوده است. متاسفانه بودجه سال 2009 تنها در حدود 50 هزار دلار است.

در نشست دانشگاه هاروارد چه گذشت؟ ميزگردی که در روزهای 22 تا 24 ژانويه 2009 در در بوستون در ايالت مساچوست آمريکا برگزار شد، نخستين نشستی بود که " شبکه فارسی زبان زنان" در آمريکای شمالی برگزار می کرد و نيز برای نخستين بار پذيرای کارشناسانی می شد که به دلايلی خارج از سه کشور نامبرده و به ويژه در اروپا و آمريکای شمالی زندگی می کنند.
دانشکده کندی دانشگاه هاروارد (Harvard Kennedy School of Government) ميزبان اين نشست بود و مسئوليت دعوت و مديريت جلسات را به عهده داشت. شرکت کنندگان امسال طيف گسترده ای از کار شناسان، پژوهش گران، کارآفرينان، نيکو کارآن و دست اندر کارآن را تشکيل می دادند که به طريقی می تواتستند در مورد تحقق هدف های "شبکه فارسی زبان زنان" نقش داشته باشند. با توجه به گوناگونی پيشنه، باور و ارزش ها، از حدود شصت شرکت کننده ميزگرد خواسته شده بود با شکيبايی بسيار سخنان را بشنوند و با يکديگر گفتگو کنند. در عين حال برای ايجاد فضای مناسبی برای کار و گفتگو، تبليغاتی برای اين ميزگرد انجام نشده بود و حتی از هيچ رسانه ای دعوت به عمل نيآمده بود.
نشست به طور غير رسمی با شام پنج شنبه شب 22 ژانويه آغازشد که به معرفی و آشنايی شرکت کنندگان گذشت. کار رسمی اما از جمعه صبح با معرفی " شبکه فارسی زبان زنان" و هدف های راهبردیش از سوی بنيانگذار آن نادره شاملو پی گرفته شد و به دنبال آن گزارشی عرضه شد از "مرکز کارآموزی و پژوهشی زنان عرب" که کاری مشابه برای زنان در کشورهای عرب زبان انجام می دهد.
پس از معرفی شبکه های زنان نوبت به دو گزارش پژوهشی رسيد که توسط دو بانوی پژوهشگر انجام شده بودند. اولی مقايسه ای بود در مورد نقش و جای زنان در اقتصاد کشورهای خاورميانه، به نام "توانش و فرصت های اقتصادی برای زنان ايرانی، افعانی و تاجيک" (The Economic Potential and Opportunities for Iranian, Afghan and Tajik Women). عنوان پژوهش دوم نمايانگر درون مايه آن بود: اشتغال زن های ايرانی: چالش ها و فرصت ها (Iranian Women’s Employment : Challenges and Opportunities). اين معرفی ها و بحث های پيرامون صبح پنج شنبه را پر کرد و نوبت به ناهار رسيد.
بعد از ظهر پنج شنبه به هم انديشی و گفتگو در باره دو موضوع اشتغال و کارآفرينی زنان در گروه های کار گذشت. نگارنده با اشتياق و اصرار در مورد کارآفرينی گفت و شنيد و کار کرد. هدف گروه های کار تهيه فهرستی از مسايل و موضوعاتی بود که به باور شرکت کنندگان برای موفقيت زنان در اشتغال و کارآفرينی مهم و موثرند.
صبح جمعه 23 ژانويه دو فيلم مستند در مورد تجربه های موفق توانمند سازی جامعه مدنی در ايران نمايش داده شد. فيلم اول در مورد ايجاد هنرستان دخترانه در يکی از استان های کويری بود و فيلم دوم در باره توانمند سازی مردم روستايی در بم برای مشارکت در بازسازی و کارآفرينی.
پس از بحث و گفتگو در باره فيلم ها و تنفس، آخرين قسمت ميزگرد به تصميم و رای گيری نهايی در مورد موضوعاتی پرداخت که روز پيش از سوی گروه های کار برای پيش برد اشتغال و کارآفرينی زنان مهم تشخيص داده شده بودند. سرانجام پنج موضوع در اولويت قرار گرفتند: ايجاد پايگاه اينترنتی "شبکه فارسی زبان زنان"، طرح های پژوهشی در مورد و اشتغال و کارآفرينی زنان، آموزش و تقويت مهارت ها، برآورد نيازها و سرانجام تبادل و گفتگو. برای هر يک از اين موضوع ها گروه های جديد کار تشکيل شدند و قرار گذارند که در اسرع وقت پيشنهاد های عملی ارايه دهند.
در اين ميان به نطر می رسد که با توجه به گنجينه ای از تجربيات و تماس ها و نوشته ها که در اختيار "شبکه" است، سايت اينترنتی از اولويت و سرعت عمل بيشتری برخوردار باشد. "شبکه فارسی زبان زنان" در عين حال در پی ايجاد جايزه ای است برای بزرگ داشت و پاس داشت کارآفرين هايی که فرصت های درخور ئ بسزا برای زنان می آفرينند.
کوتاه سخن اين که طرحی که در سال 2004 ميلادی به ابتکار دو بانو کوشنده از هيچ زاده شد حالا کم کم می رود که پا گيرد و برآيد. گزافه نخواهد بود اگر اين نشست را پيش آهنگ پرواز زنان سرزمين های پارسی زبان بدانيم در اشتغال و کارآفرينی.

جمشيد اسدی
31 ژانويه 2009



هیچ نظری موجود نیست: